Woensdag 2 november 2011
Stille maatschappen met een onderneming moeten zich per 16 mei 2011 alsnog inschrijven in het Handelsregister. Dit heeft het ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie (EL&I) besloten…
Een en ander staat op de site van de kamer van koophandel. Ik vraag mij af of dit wel goed gaat. Als je een stille maatschap inschrijft, is deze niet meer stil, met alle gevolgen van dien.
Op grond van de Handelsregisterwet moet men een onderneming inschrijven als die toebehoort aan een nv, bv, maatschap, vof, een natuurlijk persoon etc of aan een ander (catch all) (zie artikel 5). De stille maatschap is een niet-benoemde overeenkomst waarbij wordt overeengekomen dat de beherend vennoot de onderneming in eigen naam, maar mede voor rekening en risico van de stille maten drijft. Meestal wordt er overeengekomen dat de beherende vennoot het bestaan van de stille maatschap stil moet houden. De stille maatschap is geen rechtspersoon, ook niet na invoering van nieuwe personenvennootschapsrecht. Aan haar kan mijns inziens geen onderneming toebehoren in de zin van de Handelsregisterwet, het immers niets meer dan een interne afspraak over rekening en risico van de onderneming.
Ik zie geen wettelijke rechtsgrond om tot inschrijving van de stille maatschap over te gaan. Moeten de stille maten zich dan inschrijven bij het Handelsregister, omdat aan hen een onderneming toebehoort (art 16 Handelsregisterbesluit 2008 (Hrgb))? Kan gezegd worden dat aan een stille maat een onderneming toebehoort? Is er sprake van een voldoende zelfstandig optredende organisatorische eenheid van één of meer personen bestaat waarin door voldoende inbreng van arbeid of middelen, ten behoeve van derden diensten of goederen worden geleverd of werken tot stand worden gebracht met het oogmerk daarmee materieel voordeel te behalen (art 2 Hrgb)? Ik denk van niet. De onderneming die in de vorm van de stille maatschap wordt gedreven, behoort toe aan de beherende vennoot. Dat is het boegbeeld die naar buiten toe optreedt en wordt aangesproken als het mis gaat of zelf optreedt in en buiten rechte. De beherend vennoot zal de onderneming moeten inschrijven, voor zover hij nog geen onderneming heeft ingeschreven of als nieuwe onderneming. Dat in economische zin de onderneming mede voor rekening van de stille maten wordt gedreven, doet daar niet aan af.
Als een stille maatschap wordt ingeschreven, is zij openbaar en tenzij de activiteiten die onder deze rechtsvorm worden gedreven, beroepsmatig zijn (zie artikel 16 Wetboek van koophandel), kwalificeert zij als v.o.f., met hoofdelijke aansprakelijkheid van de vennoten.
Het is overigens merkwaardig dat een commanditaire vennoot niet via het handelsregister valt te traceren en als we het beleid van de kamers toepassen de naam van een stille maat wel.
Ik zou adviseren de stille maatschap niet in te schrijven. Zie ook Ellen Timmer, Pellicaan Advocaten: http://www.pellicaan.nl/uploadedFiles/214.pdf
Als de overheid toch wil dat van het bestaan van de stille maatschap melding wordt gemaakt, zou aansluiting gezocht kunnen worden bij de regeling van de inschrijving van de commanditaire vennootschap. Daarbij moet wel worden opgegeven dat er commanditaire vennoten bestaan en wat hun inbreng is, maar blijven de namen buiten beeld. Dit vraagt echter om om een wetswijziging.