Flexibel aandeel

Tot 1 oktober 2012 kon je uit de statuten van een BV vrij nauwkeurig opmaken wat de rechten en de verplichtingen waren die aan een aandeel waren verbonden. Een van de voordelen van de flexibilisering van ons BV-recht is dat er veel meer mogelijk is dan vroeger en dat bijvoorbeeld rechten/verplichtingen ter discretie van een orgaan kunnen worden toegekend/opgelegd en soms ook worden ontnomen. Dit vraagt om extra aandacht bij overdracht van aandelen etc. Enige voorbeelden:

1. De verplichtingen als bedoeld in artikel 2:192, lid 1 BW kunnen afhankelijk zijn van een voorwaarde of van een besluit van een orgaan: Artikel 2:194, lid 1 schrijft voor dat niet gebondenheid aan 2:192, lid 1 verplichtingen in het register van aandeelhouders moet zijn ingeschreven ((maar helaas heeft dat register niet de hoogste prioriteit van het bestuur) en dekt dit artikel alleen de gevallen waarin een aandeelhouder niet instemde met de verplichting.)

2. De statuten bevatten geen blokkeringsregeling: dan lijkt het of er geen blokkeringsregeling geldt, maar dan geldt de wettelijke aanbiedingsregeling van artikel 2:195, lid 1;

3. Omdat de notaris (m.i. vaak ten onrechte) veelal niet meer kijkt naar volstorting, zullen veel aandelen niet (volledig) zijn volgestort of is het op zijn minst onduidelijk of er nog obligo kan worden opgeeist. Niet volledig volgestorte aandelen hebben enige consequenties: aansprakelijkheidsissues bij overdracht art 2:199 BW, nietige inkoop art 2: 207 BW, aandelen die overgaan op het bestuur, zie 2:207a/d en inzage in aandeelhoudersregister voor iedereen, voor zover het de gedeeltelijk volgestort aandelen betreft: art 2:194, lid 5 tweede volzin BW.:

Door het bovenstaande, kun je niet meer uitsluitend op basis van de statuten vaststellen welke rechten en verplichtingen aan het aandeel zijn verbonden. Het register van aandeelhouders is aan belangrijkheid toegenomen, maar is helaas een minder betrouwbare bron. De notaris zal onder andere bij overdracht van aandelen nader onderzoek moeten doen. Dit onderzoek zal moeten worden opgenomen in de work flows (draaiboeken en checklist) zodat niet alleen de notaris, maar ook zijn personeel zich bewust worden van de veranderingen. Verder zullen in de akten van overdracht nieuwe garanties moeten worden opgenomen om de nieuwe mogelijkheden van de Flex-BV ook in de relatie tussen koper en verkoper tot hun recht te laten komen en om nare verassingen achteraf te voorkomen.